رابطه‌ی جهانی شدن با امنیت ملی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال

2 گروه جامعه‌شناسی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

هدف این نوشتار بررسی موضوع امنیت ملی ایران در روند جهانی شدن است. امنیت ملی مهم‌ترین اصل در ثبات هویت ملی و استقلال یک واحد سیاسی در جهان بوده و بقای تمامیت ارضی و استمرار حکومت یک کشور، بستگی به آن دارد. در راستای این هدف، از آثار و افکار اندیشمندانی نظیر آرت شولت، هلد، رابرتسون، واترز، بوزان، لیپمن، هاروی و گیدنز برای احصای آینده­های محتمل امنیت ملی ایران در فرایند جهانی شدن روزافزون استفاده شد. روش این تحقیق آینده‌پژوهی بوده که با تأسی از ابزارهای دیگر آن مانند درخت وابستگی و ریخت‌شناسی برای دستیابی به داده­ها از آرشیوهای ملی و بین‌المللی در کتابخانه‌ها و وب‌سایت‌ها استفاده شد. روش سناریوسازی برای تحلیل داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. یافته­های این پژوهش نشان داد که از میان سناریوهای شش‌گانه مستخرج از نظریه­ها و پیشینه‌های تحقیق، سناریوی ششم محقق خواهد شد؛ زیرا امنیت ملی به امنیت سیاسی بستگی داشته و ثبات نظم اجتماعی را به همراه می‌آورد. افرادی چون پل راجرز معتقدند که سهم‌خواهی و برابری بین‌المللی به‌اندازه رعایت قوانین و حاکمیت حقوق بین‌الملل مهم است. همچنین رعایت مذاکره بین ملت‌ها و سایر بازیگران امنیتی، به دور از مداخله‌ی نظامی، برای حل‌وفصل مشکلات کشور، حیاتی است.

کلیدواژه‌ها


  1. لغت‌نامه دهخدا. جلد ۲. تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران. ص ۳۵۴.
  2. ام الیوت، جفری ورجیناله، رابرت (۱۳۷۳). فرهنگ اصطلاحات سیاسی- استراتژیک. ترجمه: رئیس‌‌زاده، میرحسین و لنگرودی. تهران. ص 76.
  3. نوروزی، فیض‌اله (1392). روش تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: نشر سخنوران. ص 519.
  4. Lindert, P., and J. Williamson (2001) Does Globalization Make the World More Unequal?” National Bureau of Economic Research Working Paper No. 8228, Europe-Barcelona, June, 20-27.
  5. فرهنگ رجایی (1380). پدیده جهانی شدن. وضعیت بشری و تمدن اطلاعاتی. ترجمه: آذرنگ، عبدالحسین. تهران: آگه. ص 21.
  6. عبدالحمید، علی عادل و آلبرو. جهانی شدن و آثار آن بر کشورهای جهان سوم. ترجمه: قریشی، اصغر. مجله اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. شماره 156-155.
  7. کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، ترجمه: علیقلیان، احمد. جلد3. تهران: طرح نو.
  8. Held. (1995) "Democracy and Global order" from the modern state to cosmopolitan Governance, Polity press, Cambridge.
  9. قزلسفلی، محمد تقی. جهانی شدن، رویارویی یا همزیستی. مجله اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. شماره 156-155.
  10. گلپایگانی، اکبر هاشمی (1381). جامعه صنعتی و جامعه اطلاعاتی. نامه فرهنگ. شماره 43.
  11. معاونت سیاسی نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه (۱۳۷۹). راهبردهای ولایت 3. تهران. مرکز چاپ نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه، ص 67.
  12. لغت‌نامه دهخدا (1372). جلد ۲. تهران: موسسه دانشگاه تهران. ص ۳۵۴. 12
  13. عمید، حسن. فرهنگ عمید، تهران: جاویدان. ص: ۶۱.
  14. معین، محمد (۱۳۸۰). فرهنگ فارسی. چاپ دوم. تهران: سرایش. ص 319.
  15. جفری، ام الیوت ورجیناله، رابرت (۱۳۷۳). فرهنگ اصطلاحات سیاسی، استراتژیک، ترجمه: رئیس‌زاده، میرحسین و لنگرودی. تهران: مهدی. ص 76.
  16. علی بابایی، غلامرضا (1382). فرهنگ سیاسی. نشر آشیان. ص ۱۰۵.
  17. نقیب‌زاده، احمد (۱۳۷۷). نظریه‌های کلان و روابط بین‌الملل، تهران: قومس، ص 97.
  18. تافلر، آلوین (1370). تغییر ماهیت قدرت، ترجمه: شاهرخ بهار و حسن نورانی بیدخت، تهران: مرکز نشر و ترجمه کتاب، ص 43.
  19. اصول و مبانی استراتژی (۱۳۷۶). جزوه آموزشی. دانشگاه امام حسین(ع). تهران. ص 11.
  20. دوئرتی، جیمز و فالتزگراف (1376). نظریه‌های متعارض در روابط بین‌الملل. ترجمه: طیب، علی رضا و بزرگی. قومس.ص 249.
  21. افتخاری، اصغر (1380). ناامنی جهانی، بررسی چهره دوم جهانی شدن، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی. ص 61 .
  22. Dietrich Fischer (1993). Nonmilitary aspect of security. UN Institute for Disarmament.
  23. Lippmann, W. (1956). The public philosophy. Mentor Books. New York, Ny, USA.
  24. کلگ، استوارت (1379). چارچوب‌های قدرت، ترجمه: یونسی، مصطفی. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  25. Buzan, B. (2021) (2008) States and fear: An agenda for international security studies in the post – cold war Era (2nd ed) Lynne Rienner publisher, Boulder, Co. USA.
  26. Anderson, B. (1985). Imagined Communities: Reflections on the origin and spread of Nationalism, Verso: London, p: 21
  27. بلوچی، حیدر علی (1381). جهانی شدن و بازدارندگی هسته‌ای. مجله سیاست خارجی. سال شانزدهم، پاییز.
  28. شولت، یان آرت (1382). نگاهی موشکافانه بر پدیده جهانی شدن، ترجمه: کرباسیان، مسعود. تهران: انتشارات علمی ـ فرهنگی.
  29. پوراحمدی، حسین (1379). جهانی شدن اقتصاد و منطقه‌گرایی اقتصادی و تجاری، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 156-155.
  30. کاظمی، علی‌اصغر (1380). جهانی شدن، فرهنگ و سیاست، تهران: قومس، ص 32.
  31. یوسفی، امیرمحمد حاجی (1381). جهانی شدن اقتصاد، بین‌المللی شدن دولت و همکاری، مجله رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، شماره 3.
  32. 31- McGrew, M. (1997). Selected Interpretation of Globalization, West Review.
  33. صادقی زاده، سلمان (1400). فصلنامه مطالعات راهبردی، سال بیست‌وچهار، بهار شماره اول.