نشریه علمی شهر ایمن
عوامـل موثـر بر کاهـش خطرپـذیری شبکه راه‌های ارتباطـی در برابر مخاطـرات طبیـعی مطالعه موردی "شبکه راه‌های شـهرستان شمـیرانات استـان تـهران"
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
پژوهشگر مدیریت بحران پژوهشکده سوانح طبیعی
چکیده
شبکه‌های ارتباطی بین مناطق و سکونتگاه‌ها در شرایط عادی و شرایط اضطراری از اهمیت زیادی برخوردارند. شبکه راه‌ها امکان گریز از موقعیت‌های خطرناک و تسهیل امداد و کمک‌رسانی به مصدومان، و تامین بستر لازم برای عملیات مختلف نجات و بازسازی در زمان و شرایط اضطراری همچنین تامین و تجدید معیشت، ارتباط فضایی، ارتباط تجاری و فرهنگی و اجتماعی مناطق را بر عهده دارند. هــدف از این تحقیــق یافتن معیارهای موثـر بر خطرپذیری محور راه‌ها در شرایط بروز سوانح طبیعی است. می‌تــوان با شنـاخت معیـارهای آسیـب‌پذیری آنها را به سایر شبکه راه‌ها تعمیم داد و شرایط محیطی را امن برای زندگی و معیشت ساکنان و گردشگری و سفر مسافران با روش سنجش معیارها با یکدیگر به روش AHP با تصاویر گرافیکی در برنامه GIS توصیف نمود. در این پژوهش سعی شده است مولفه‌هایی که بر خطرپذیری راه‌های شهرستان شمیرانات موثر هستند، جمع‌آوری گردند. سپس بر اساس امتیازی که به روش AHP در برنامهGIS به معیارها داده شد، معیارها اولویت‌بندی شده و مسیرهای با احتمال آسیب‌پذیری متفاوت نمایش داده شدند. موضوع تحقیق برقراری ارتباط بین سه مولفه شرایط جغرافیایی و موقعیت فیزیکی شبکه راه و وضعیت کارکردی و اجتماعی با پتانسیل ریسک-پذیری سوانح و مخاطرات طبیعی می‌باشد. با روی‌هم گذاری لایه‌های امتیازبندی شده عناصر طبیعی (شیب مسیر، مجاورت با رودخانه، عرض مسیر)، عناصر کارکردی (گردشگری بودن منطقه) و عناصر اجتماعی (جمعیت استفاده کننده از مسیر، وجود خانه‌های دوم در منطقه و ...) مسیرهایی با کمترین و بیشترین میزان آسیب‌پذیری در برابر وقوع سوانح طبیعی در منطقه مورد بررسی حاصل مشاهده گردید.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)