پویاسازی فضا‌های بی‌دفاع شهری (مورد پژوهی: منطقه یک شهر تبریز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان،

2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی،

3 استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه زنجان،

چکیده

 فضا‌های بی‌دفاع از مهمترین عوامل القای احساس عدم امنیت در فضا‌های شهری است که منجر به کاهش آرامش روانی شهروندان و افزایش فرصت‌های بزهکاری در این فضا‌ها می‌شود. با ﻛﻨﺘﺮل و به‌کارگیری ﻣﻨﺎﺳﺐ عوامل ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، این ﻓﻀﺎﻫﺎ بهبود کالبدی و ارتقای معنایی یافته و از آﺛﺎر ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﻲ که منجر به وقوع اﻧﻮاع ﺧﺸﻮﻧﺖ‌ﻫﺎ ﻣﻲشود، جلوگیری می‌کند. این پژوهش با بررسی فضا‌های بی‌دفاع شهری منطقه یک شهر تبریز، سعی دارد تا بر اساس دیدگاه پویایی فضا‌های شهری، الگویی برای بهسازی و ارتقای امنیت این فضا‌ها ارائه دهد. نوع پژوهش بر مبنای هدف، کاربردی و بر اساس ماهیت و روش توصیفی- تحلیلی است که بر مبنای داده‌های اسنادی و می‌دانی انجام شده‌است. جامعه آماری، محلات منطقه یک شهر تبریز انتخاب و در تحلیل داده‌ها از تکنیک VIKOR و تحلیل اهمیت-عملکرد IPA استفاده شده‌است. یافته‌ها نشان می‌دهد محلات شرقی، کمترین و محلات غربی، بیشترین فضا‌های بی‌دفاع‌ترین محدوده مورد مطالعه را دارند. همچنین نتایج ماتریس ربعی اهمیت-عملکرد حاکی از آن است که نفوذپذیری و‌آسایش بصری و عملکردی؛ ارتقای امنیت‌اجتماعی و قابلیت‌های گردشگری؛ بکارگیری فناوری‌های نوین و پاسخگویی فضا به گروه‌های مختلف اجتماعی، مؤلفه‌هایی هستند که بالاترین اولویت در پویاسازی فضا‌های بی‌دفاع شهری را دارند. 

کلیدواژه‌ها