1
استادیار گروه جغرافیا، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2
دانشجوی دکترا گروه جغرافیا، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
چکیده
در جنگ‌های اخیر، دارایی‌های حیاتی و حساس که در شبکه فعالیت‌های کشور نقش کلیدی ایفا می‌کنند، در زمره اولین اهداف مهاجمان هستند. بنابراین باید جان انسانهای مجاور و پیرامون این داراییها حفظ شوند، یکی از راههای تأمین این هدف، احداث پناهگاههایی امن جهت حفظ جان مردم در زمان بحرانها می‌باشد. اما پناهگاه درصورتی‌که به شکل تکمنظوره احداث شود، و صرفاً در زمان صلح مورد استفاده قرار گیرد، صرفه اقتصادی چندانی نداشته و پایداری این کاربری را به مخاطره می‌اندازد. برطرف کردن این مشکل با احداث پناهگاههای چندمنظوره میسر میگردد. در این پژوهش، ابتدا لایه‌های اطلاعاتی مربوط به داراییها، حریم‌ها و شاخصها شناسایی گردید. لایه داراییها و حریم‌ها در نرم‌افزار GIS بر یکدیگر برهم نهاده منطبق شده و پتانسیل‌های لازم برای استقرار پناهگاه بدست آمدند. در مرحله بعد میزان ضرایب اهمیت شاخصها با استفاده از روش AHP بر پتانسیل‌های حاصل شده اعمال گردید و اولویت‌بندی از مکان‌ها ارائه گردید. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که 16 مکان به‌عنوان پناهگاه مناسب در نظر گرفته‌شده‌اند و پناهگاه‌ها در مجاورت داراییها با کاربریهای آموزشی، مذهبی و یا پارکینگ (با مساحت حداقل 300 مترمربع) به‌صورت چندمنظوره در نظر گرفته‌شده‌اند.
)