بررسی مؤلفه‌های کیفیت طراحی شهری تاب آور در محله‌های شهری در برابر زلزله (نمونه موردی: محله لشگر، منطقه 8 شهرداری تهران)

نویسندگان

1 گروه معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 گروه مهندسی شهرسازی، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 گروه معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

امروزه مخاطرات طبیعی در معرض وقوع انواع سوانح طبیعی و یا به دلیل پیشرفت‌های تکنولوژی در معرض انواع سوانح انسان‌ساخت هستند. درحالی‌که در هنگام و پس از وقوع سوانح خسارات مالی و جانی رخ می‌دهد. این پژوهش بر آن است که با تدوین راهکارهای طراحی شهری، تاب‌آوری محلات شهری را در برابر زلزله ارتقا دهد. در راستای دستیابی به هدف شناخت عوامل و فرایندهای تأثیرگذار از دیدگاه طراحی شهری بر تاب‌آوری محلات، روش تحقیق، مبتنی بر استفاده از رویکردهای کمی و کیفی بوده و از ابزارهای مصاحبه عمیق، مشاهده میدانی و بررسی اسناد استفاده‌شده است. تحقیق حاضر بر اساس مبانی نظری و با بررسی مؤلفه‌های مؤثر کیفیت، چارچوب طراحی شهری تاب آور را ارائه می‌دهد. پس از مشخص شدن نقاط ضعف و قوت محله لشگر به تکمیل پرسشنامه شهروندان و متخصصین پرداخته و جمع‌آوری اطلاعات در محله انجام‌گرفته است. جامعه آماری شهروندان در این پژوهش بخشی از خانوارهای ساکن در محله لشگر به روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی ساده 40 نفر و جامعه آماری نخبگان 30 نفر تعیین گردید. به‌منظور ارتقای تاب‌آوری در محله، مؤلفه‌های کیفیت طراحی شهری به‌صورت مستقل ارزیابی‌شده است. نتایج تحلیل پرسشنامه نشان می‌دهد که مؤلفه‌های کیفیت طراحی شهری؛ عملکردی، زیباشناختی و زیست‌محیطی در افزایش تاب‌آوری محلات شهری تأثیر داشته و از این میان مؤلفه‌ عملکردی با بیشترین تأثیر می‌تواند سبب افزایش تاب‌آوری و مؤلفه زیست‌محیطی کمترین تأثیر را در افزایش تاب‌آوری محله لشگر داشته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات